Kahramanmaraş'ın en iyi Kadın Hastalıkları Kliniği
Tüp bebek uygulamasını kısaca özetlemek gerekirse, kadın ve erkeğe ait üreme hücrelerinin vücut dışı koşullarda döllenme işlemi diyebiliriz. Bu yöntemde erkek ve kadın üreme hücreleri vücut sıcaklığındaki, uygun bir ortamda 48 saat bekletilir. Bu sürede elde edilen yumurtaların yaklaşık yarısında döllenme oluşur. Bu döllenmiş yumurtalar embriyo (cenin) olarak adlandırılır ve son hedef olan kadın rahmine yerleştirilir.
Embriyolar rahim içerisine rahim ağzından ince bir katater ile yerleştirilir. Bu işlemler sonucu kadınların yaklaşık %50'sinde gebelik oluşur. Ancak bu gebeliklerin bir kısmı düşük ile sonlanır. Tedaviye giren çiftlerin uygulama başına yaklaşık % 40'ında çocukları olur. Bu oran birçok uygulama sonucu % 70 - 80'lere çıkabilir. Geri kalan % 20 - 30'luk grup modern tıbbın bütün olanaklarına rağmen günümüzde çocuk sahibi olamaz.
Tüp bebek yöntemlerinde çeşitli ilaçlarla (Gonal-F, Puregon, Menogon) kadının yumurtalıklarının uyarılması sağlanır. Yumurtalıkların uyarılmasının amacı, embriyo oluşturmaya aday çok sayıda yumurta elde etmek. Çok sayıda embriyonun rahim içine yerleştirilmesinin (embriyo transferi) gebelik şansını artırdığı görüldü (gebelik oranları, bir embriyo yerleştirildiğinde yaklaşık %10, üç embriyo yerleştirildiğinde ise %40 -50 civarında).
İnfertilite (Kısırlık) Ne Demektir?
Çiftlerin bir yıllık süre içerisinde çocuk istemeleri ve korunma yöntemi kullanmamalarına rağmen gebeliğin olmamasına infertilite denir. Türkiye'de ve dünyadaki çiftlerde yaklaşık %15 oranında infertilite sorunu vardır.
En Yaygın Olarak Görülen İnfertilite Nedenleri Nelerdir Kadına Ait Nedenler
Çiftlerin %40-50'sinde infertilite nedeni kadına aittir.
a. Yumurtlamaya ait nedenler: Olgun yumurta hücresinin gelişmemesi, yumurtlama olmaması, yeterli kalitede yumurta üretilememesi.
b. Rahim ağzına ait nedenler: Enfeksiyon, tümör, salgı yetersizliği.
c. Rahime ait nedenler: Rahmin olmayışı, rahmin şekil bozukluğu ( rahim içinde perde olması) , bazı myomlar.
d. Tüplere ait nedenler: Tüplerin olmaması, doğuştan tıkanıklığı, geçirilmiş enfeksiyon, ameliyat, endometriozis gibi nedenlere bağlı yapışıklıklar sonucunda meydana gelen tıkanıklıklar gibi yumurta iletimini bozan nedenler.
e. Diğer nedenler: Endometriozis olarak adlandırılan rahim içini döşeyen hücrelerin rahim dışında bulunması, bağışıklık problemleri, üreme organları bozuklukları, psikolojik ve cinsel problemler.
Erkeğe Ait Nedenler
Çiftlerin %40-45'sinde infertilite nedeni erkeğe aittir. sperme ait bozukluklar
a. spermde sayı ve hareket azlığı, şekil bozukluğu ( sayı 20 milyonun, ileri hareket % 50'nin, normal yapıda sperı7ı % 14'ün üzerinde ise sperm normal kabul edilebilir)
b. Erkek üreme sisteminde erkek tohum hücrelerinin geçişini etkileyen bir tıkanıklık
c. Varikosel, hidrosel, torbalara inmiş fıtık, inmemiş testis
d. Diğer nedenler: Enfeksiyonlar, travmalar, hastalıklar, psikolojik ve cinsel problemler
Hem Kadın Hem Erkeğe Ait Nedenler
Çiftlerin %20-25'inde infertilite nedeni hem kadına hem erkeğe aittir.
a. Yumurtlama sorunu & sperm sayısı azlığı
b. Tüplerde enfeksiyon & spermin yapı bozukluğu ve benzeri durumlar.
Açıklanamayan İnfertilite
İnfertil çiftlerin yaklaşık %10-15'inde infertilite nedenini açıklayacak herhangi bir neden bulunmamaktadır. Kadın ve erkek araştırıldığında, gebeliğin oluşmasına engel olabilecek herhangi bir problemin saptanamadığı olgulardır.
Kısırlık Tedavisinde Aşılama Nedir, Nasıl Yapılır?
Aşılama, eşin rahmine girmeyen yeterli sayıdaki sağlıklı spermin doğrudan rahim içine yerleştirilmesidir. Bu işlemden önce sperm labaratuvarda en fazla döllenme yeteneğine sahip olması için hazırlanır. Aşılama çok düşük sayıda sperm üretildiğinde ya da sağlıklı sperm sayısı azalmış olduğundan uygulanır.
Aşılama olarak bilinen bu işlem, rahim ağzı salgısının veya fiziksel olarak rahim ağzının uygun olmaması, erkeğe bağlı problemin hafif veya başka deyimle sınırda olması, kadında yumurtlamanın olmaması ya da yetersiz olması, açıklanamayan infertilite, endometriyozis, immünolojik infertilite, cinsel işlev bozuklukları gibi durumlarda pratik, kolay uygulanabilir ve ekonomik bir yöntem olması dolayısıyla ilk tercih edilen tekniktir. Genelde bu tedavinin başarısız olduğuna 3 uygulamadan sonra karar verilir.
Bu uygulamadan önce kadında en az bir tüpün açık olduğunun gösterilmesi şarttır. Kendiliğinden ya da ovülasyon indüksiyonu ile yumurta geliştirildikten sonra hCG yapılarak, gelişen bu yumurtanın çatlaması sağlanır. Bundan yaklaşık 36 saat sonra alınan semen örneği laboratuvarda özel yöntemlerle hazırlanarak örneğin hareketli ve nispeten normal yapıda spermlerden zengin olan kısmı ağrısız ve kolay bir işlem sonucu özel bir şırınga yardımıyla ile rahim içine bırakılır. İşlem birkaç dakikada sonlanır ve 10-15 dakikalık bir dinlenmeyi takiben hasta evine gidebilir.
Aşılama işlemi spontan yani yumurtanın kendiliğinden geliştiği sikluslarda yapılabileceği gibi ilaçlarla hazırlanmış sikluslarda yapılabilir. Yumurta gelişiminde klomifen sitrat gibi basit ilaçlar ya da enjeksiyonla uygulanan gonadotropinler kullanılabilir. Yumurta çatlamasının yine kendiliğinden olmasına izin verilebildiği gibi bu hCG gibi ilaçlarla sağlanabilir. Aşılama tek ya da iki gün üst üste ardışık olarak uygulanabilir. Ancak günümüzdeki verilere göre en başarılı sonuçlar gonadotropinlerle yumurta geliştirilen ve hCG ile yumurtanın çatlatıldığı sikluslarda elde edilmektedir.